Göz ile ilgili hastalıklar anlatılırken göz ikiye ayrılır.Gözün ön kısmı ve arka kısmıdır.Ön kısmında KORNEA ve LENS, arka kısmında (VİTREOUS ve RETİNA) bulunmaktadır.Gözün fotoğraf makinesi içine ve filmine benzetileceğini düşünürsek ön kısmın görevi, görüntünün arka kısma ulaşmasını sağlamaktır.Ancak asıl görme işlevini yerine getiren ve sinirsel iletileri beyine ileten kısım, gözün arka kısmıdır.Vitrektomi ya da diğer ismi ile Pars Plana Vitrektomi ameliyatı, gözün arka kısmında yer alan “vitre jel”i ve “retina” üzerinde özel aletler yardımı ile 1 mm den küçük kesilerle girilerek yapılan ameliyatın adıdır.
Eğer retina dekolmanına sebep olan yırtıklar çok sayıda ise, büyükse, yerleşimleri alışılandan farklı ise, yırtık saptanamıyor ise, eşlik eden başka hastalıklar varsa (göziçi kanaması gibi) ya da üzerinden zaman geçmiş ise vitrektomi ameliyatı uygulamak gerekebilir. Vitrektomi ameliyatında retina dekolmanına gözün içinden müdahele edilir. Bunun için gözküresine küçük delikler açılarak, birtakım kesici ve aspire edici çubuklar (prob) ve ışık kaynakları yardımıyla vitreus sıvısı temizlenir, retina altında biriken sıvı aspire edilir, yırtıklar kapatılır, laser tedavisi uygulanır. Ameliyatın sonunda, uygulanan laser tedavisinin yırtık bölgesini yapıştırması ve bu etkinin devam etmesi için göziçine bir tampon maddesi vermek gerekir.
Gözküresinin içini dolduran vitreus sıvısının büzüşmesi sonucu, jel kıvamındaki bu sıvı gözküresinin arka duvarından ayrılır. Bu duruma arka vitreus dekolmanı adı verilir. Arka vitreus dekolmanı oluşumu sırasında bazı durumlarda retina denilen sinir tabakasında yırtık oluşabilir. Retina yırtığının belirtileri, bir önceki bölümde bahsedilen arka vitreus dekolmanı ile hemen hemen aynıdır. Retina yırtığı oluştuktan sonra, göziçi sıvısı bu yırtıktan retina ile altındaki duvar arasına geçer ve “retina dekolmanı” denilen hastalığa sebep olur.
Vitrektomi Ameliyatı Hangi Göz Hastalıklarında Uygulanır?
Vitrektomi uygulanmasının birçok sebebi vardır.Vitreousu ilgilendiren birçok hastalıkta vitrektomi yapılır.
En önemli sebeplerinden;
Diyabetik retinopati(Şeker hastalarında görülen ileri patolojiler)
Vitreus kanaması(göz içi kanama)
Makular pucker (Görme merkezinde kırışıklık)
Retina dekolmanı ve yırtıklar(Gözün sinir ağı tabakasının kopması)
Makula deliği(görme merkezinde delik)
Göz içi yabancı cisim çıkarıılması(göz yaralanmaları sonucunda yabancı cisim)
Katarakt cerrahisi sonrası (göz içinde lens kalıntısı komplikasyonu)
(Endoftalmi)Katarakt ve diğer göz ameliyatları sonrası göz içi enfeksiyonları)
Vitrektomi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
20-ölçek vitrektominin çapı geniş olduğundan sklerada açılan delikler büyüktür ve ameliyat sonunda dikiş atmak gerekmektedir.Son yıllarda geliştirilen dikişsiz vitrektomi ameliyatında 23-ölçek (0.64 mm çap) ve 25-ölçek (0.5 mm çap) mikro cerrahi aletler kullanılmaktadır.Bu yöntem ile sklerada açılan delikler çok küçük olduğundan dikiş atmaya gerek duyulmamaktadır.Bu ameliyata dikişsiz vitrektomi denmektedir.Lokal ya da genel anestezi altında gerçekleştirilebilen vitrektomi ameliyatında göz duvarında açılan yaklaşık 0.5 mm’lik 3 adet delik ile gözün vitreus boşluğuna ve retinaya ulaşılmaktadır.
Retina Yırtığının Tedavisi Nedir?
Eğer muayene sırasında bir retina yırtığı saptandı ise ve bu yırtığın retina dekolmanına sebep olabileceğinden şüphe ediliyorsa tedavi edilmesi gereklidir. Tedavide yırtık laser ile kapatılmaktadır.